Steunpuntenpeiling regeltaken en onafhankelijke clientondersteuning
Uit onderzoek onder onze steunpunten naar het verschil in taken tussen mantelzorgconsulent, mantelzorgmakelaar en onafhankelijke cliëntondersteuner, blijkt dat er veel overlap is tussen de functies. Alle genoemde taken worden zowel door mantelzorgmakelaars als mantelzorgconsulenten uitgevoerd. Toch ligt de nadruk bij de mantelzorgmakelaar op het overnemen van regeltaken van mantelzorgers (bijvoorbeeld inregelen van pgb, hulp bij de overgang naar een andere zorgwet of opstellen bezwaarschriften). De individuele- en groepsbegeleiding van mantelzorgers blijkt juist een taak die meer bij de consulent ligt.
Belangrijkste conclusies Steunpuntenpeiling
- Mantelzorgmakelaars voeren relatief meer regeltaken uit terwijl mantelzorgconsulenten de nadruk hebben op individuele- en groepsbegeleiding van mantelzorgers.
- Beide beroepsgroepen houden zich bezig met het direct ondersteunen van mantelzorgers
- Verschillende mantelzorgconsulenten hebben ook de opleiding tot mantelzorgmakelaar gevolgd, zonder de intentie te hebben van functie te willen wisselen.
- Onder de respondenten lijkt goed te worden samengewerkt tussen de functies. Er wordt over en weer naar elkaar doorverwezen. Een verklaring hiervoor kan zijn dat bijna 1 op de 5 respondenten werkzaam is als mantelzorgmakelaar in dienst van een mantelzorgondersteunende organisatie, waar ook mantelzorgconsulenten in dienst zijn.
- In zorgsituaties met dementie wordt dikwijls doorverwezen naar de casemanager dementie.
Leergang casemanager Mantelzorg
Voor wat betreft de langdurige ondersteuning van mantelzorgers, is MantelzorgNL samen met STOC in gesprek om hiervoor in september een vernieuwde post-hbo leergang aan te bieden, waarin consulenten zich (verder) kunnen specialiseren tot casemanager Mantelzorg. Daarmee willen beide partijen een bijdrage leveren aan de verdere professionalisering van het werkveld.
Onafhankelijke cliëntondersteuning
Hulp van onafhankelijke clientondersteuning (oco) wordt met name ingeroepen voor het aanvragen, voorbereiden en bijwonen van het keukentafelgesprek. Ook voor hulp bij indicatie of overgang naar een andere zorgwet wordt oco gevraagd om de mantelzorger te ondersteunen.
Brief de Jonge onafhankelijke cliëntondersteuning
In maart 2019 is er een kamervraag gesteld over de functie van mantelzorgmakelaar in relatie tot de onafhankelijke cliëntondersteuner. Minister de Jonge heeft daarop geantwoord dat
- De cliëntondersteuner iemand is die naast de cliënt staat en hem of haar met informatie, advies en voorlichting bijstaat om een hulpvraag te verhelderen en de weg te vinden in “het stelsel”.
- De mantelzorgmakelaar is een op mantelzorg gespecialiseerder cliëntondersteuner, die ondersteuning biedt door regeltaken over te nemen, zodat de mantelzorger uiteindelijk op eigen kracht verder kan.
De mantelzorger kan overigens ook gebruik maken van onafhankelijke cliëntondersteuning.