Als je ziek bent, of beperkt op de een of andere manier, dan kun je minder. Minder dan de gezonde medemens. En dat zien de meeste mensen als iets negatiefs. En dat is het natuurlijk ook.

Vaak is het ontzettend moeilijk om te merken dat je niet (meer) alles kunt. Dingen die je vroeger misschien nog wel kon. Ik zie het ook bij mijn lief. Vroeger kon hij alles en nu merken we toch steeds meer dat bepaalde dingen gewoon echt niet meer gaan.

Maar toch, we zien ook de positieve kanten van minder. Minder is niet altijd alleen maar negatief.

Tijd is rijkdom

Als ik naar ons eigen leventje kijk, hoe het momenteel is en dat vergelijk met vroeger dan zie ik bijvoorbeeld dat we nu veel meer tijd hebben. Tijd samen. En dat is rijkdom. Tijd voor de kinderen en kleinkinderen.

Opa en oma hebben eigenlijk altijd wel tijd om even op te passen of bij te springen als mamma ziek is. Om voor te lezen en om te spelen. Dat is fijn, dat beseffen we maar al te goed.

En we zijn door alles wat we hebben meegemaakt ook nader tot elkaar gekomen. We waarderen elkaar -denk ik- nog meer dan we al deden. Onze relatie is sterker geworden, omdat we niet alleen samen de hoogtepunten hebben meegemaakt, maar ook de dieptepunten.

Acceptatie en humor

Vaak horen mensen wat er allemaal speelt en dan krijgen ze toch een soort van medelijden. Ze vinden het zwaar en wensen ons sterkte. Als ik dan zeg dat we een mooi leven hebben, zo samen, dan zie ik soms ongeloof. Snap ik wel. Maar dingen niet meer kunnen geeft ook rust.

We hoeven niet meer mee te rennen. We hebben onze weg gevonden in een leven waarin we vooral kijken naar alles wat we nog wel kunnen. We blijven positief en genieten van de kleine dingen. We zijn dankbaar voor wat we hebben.

Er is acceptatie en berusting. En humor, zo ontzettend belangrijk! Ik hoop dat dat zo mag blijven, want ik besef maar al te goed dat het allemaal anders wordt als er bijvoorbeeld (meer) pijn zou komen. Ik zie het nu bij mijn moeder… dan is berusten moeilijk, zo niet onmogelijk. Nog meer reden om te genieten van het nu.

Op de rem

Ik weet, niemand wil ziek zijn. Ik wil het dus ook echt niet mooier maken dan het is. Maar ik denk dat heel veel mensen die gezond zijn gelukkiger zouden worden van een beetje minder. Minder stress. Minder haast. Minder mee moeten doen. Even pas op de plaats. Niet omdat ze ziek zijn, maar omdat ze weer eens even stil zouden moeten staan bij wat er nou echt toe doet in het leven.

Verre vakanties, luxe auto’s, grote huizen, merkkleding, etentjes buiten de deur… het is leuk, maar niet waar het uiteindelijk om draait.

Soms is minder precies wat je nodig hebt om een burn-out te voorkomen. Of erger. Luister naar je lijf en trap op tijd op de rem. Ook als mantelzorger trouwens. Want anders is de kans groot dat je lijf het voor je doet.

Genoeg

Mantelzorg is niet iets waar ik voor heb gekozen. Mijn man zou heel graag weer alles kunnen wat hij vroeger kon. Maar we maken er samen het beste van. En ik denk dat het daar om draait als je gelukkig wilt zijn.

Niet te vaak en te lang stilstaan bij je beperkingen, maar kijken wat er allemaal nog wel kan en genieten van je leven. Ook al is het dan misschien niet het leven waar je voor gekozen hebt. Het is zoals het is. En soms is dat gewoon meer dan genoeg!