Tweede Kamer spreekt over nieuwe Participatiewet in Balans
Mantelzorgers in de bijstand krijgen straks meer ruimte en zekerheid.
Mensen met een bijstandsuitkering die zorgen voor een naaste, lopen nu vaak tegen strenge regels aan. Denk aan verplichte trajecten om weer aan het werk te gaan, weinig begrip voor mantelzorg, of zelfs een korting op de uitkering als je tijdelijk gaat samenwonen met degene voor wie je zorgt. Dat moet anders, vond het vorige kabinet onder leiding van minister Carola Schouten. Daarom is er nu een wetsvoorstel dat mantelzorg makkelijker moet maken voor mensen in de bijstand. Vandaag spreekt de Tweede Kamer daarover.
Wat verandert er?
MantelzorgNL heeft meegedacht over dit wetsvoorstel, samen met het ministerie. Wij zien een aantal belangrijke verbeteringen:
- Mantelzorg wordt officieel gezien als maatschappelijke bijdrage.
Dat betekent als je ver van de arbeidsmarkt staat en intensief zorgt voor iemand, mantelzorg net zo goed meetelt als een bijdrage aan de maatschappij als betaald werk. Zolang die zorg jouw kansen op werk niet belemmert. - Geen korting meer op je uitkering door mantelzorg.
Mensen die een bijstandsuitkering krijgen én mantelzorg verlenen hoeven niet meer bang te zijn dat ze hierdoor gekort worden op hun uitkering. Immers, mantelzorg wordt niet langer gezien als een vorm van betaalde arbeid. - Samenwonen met de zorgvrager mag zonder verlies van rechten.
Ga je tijdelijk bij een broer, zus of iemand anders uit je netwerk wonen om zorg te geven (of andersom)? Dan mag je bijstandsuitkering gewoon doorgaan. Dat was eerder niet voor iedereen duidelijk of toegestaan. - De gemeente moet nu bewijzen of het om mantelzorg gaat.
Nu ligt de bewijslast nog vaak bij de mantelzorger. Dat verandert. De gemeente moet zelf onderzoek doen als er twijfel is. Ook moeten gemeenten duidelijke regels maken, zodat mantelzorgers en zorgvragers vooraf weten waar ze aan toe zijn.
Waarom dit belangrijk is
Voor mantelzorgers in de bijstand betekent dit minder stress, minder onduidelijkheid en meer ruimte om te zorgen voor een naaste. MantelzorgNL is blij met deze stap vooruit. Mantelzorg is van grote waarde, en dat mag ook in de wet zo worden erkend.
We zijn er nog niet
Binnenkort beslist de Tweede Kamer over de wet. Als de wet is aangenomen, gaat deze per 1 januari 2026 in. We zijn er dan nog niet. De wet moet nog wel omgezet worden in gemeentelijk beleid. MantelzorgNL heeft hier nog zorgen bij: hoe snel gaat dit? Gaat de wet goed aansluiten op andere zorgwetgeving en lokale verordeningen. En gebeurt dit in elke gemeente op een gelijke manier?