Het is verstandig en soms ook noodzakelijk om wettelijke vertegenwoordiging te regelen. Is er niets geregeld? Dan kan dit tot lastige en frustrerende situaties leiden.

Bijvoorbeeld dat de zorgbehandeling van je vader wordt voortgezet terwijl jij weet dat hij dit niet wil. Of de bank geeft geen toegang tot de rekeningen en instanties willen geen vertrouwelijke informatie delen.

Mogelijkheden van vertegenwoordiging

Welke vertegenwoordiging bij jou past hangt af van je persoonlijke situatie.

We zetten de mogelijkheden op een rij:

De onderhandse volmacht

Je kunt iemand machtigen om bepaalde zaken voor je te regelen door zelf een volmacht op te stellen. Dit heet een onderhandse volmacht. Beschrijf hierin duidelijk waarvoor de volmacht geldt. Op het internet vind je voorbeelden. Je hoeft hiervoor niet naar de notaris maar het kan verstandig zijn om dit wel te doen.

Het levenstestament/de notariële volmacht

In een notariële volmacht of levenstestament leg je vast dat één of meerdere vertegenwoordigers beslissingen mogen nemen. En dat ze je zaken en belangen mogen behartigen als je dat zelf niet meer kunt of wilt.

Je moet bij het vastleggen zelf nog wilsbekwaam zijn.

In een notariële volmacht bepaal je wie namens jou beslissingen mag nemen en waarover. Dit kan gaan over geldzaken, maar ook over medische en persoonlijke zaken. In het laatste geval spreek je ook wel over een zorgvolmacht.

Een levenstestament is een combinatie van een of meer volmachten, medisch en financieel. En een overzicht van persoonlijke keuzes, zoals wensen rond behandeling of reanimatie.

Bepaal van te voren wat je wilt opgenomen in het levenstestament. Dit scheelt (kostbare) tijd bij de notaris. Een handig hulpmiddel is de checklist levenstestament en volmacht.

Mentorschap

Kan of wil iemand geen beslissingen meer nemen over de verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding? Dan kan de kantonrechter een mentor benoemen. Dit kan een professionele mentor zijn, maar ook iemand uit de familie of een vrijwilliger zijn.

Informatie en aanvraagformulier Mentorschap

Mentorschap Nederland

Bewindvoering

Wanneer iemand niet in staat is om zelf geldzaken te regelen kan er een bewindvoerder worden benoemd. Deze regelt de financiële zaken en beheert het (toekomstige) vermogen.

Informatie en aanvraagformulier Bewindvoering

Mentorschap en bewindvoering kun je ook gelijktijdig aanvragen bij de kantonrechter in het gebied waar de zorgvrager woont. Er is geen advocaat nodig.

Adressen van alle Rechtbanken

Curatele

Curatele is de zwaarste beschermingsmaatregel en is bedoeld voor mensen die zowel hun financiële als persoonlijke zaken niet meer zelf kunnen regelen.

Denk daarbij aan psychiatrische patiënten, mensen met dementie of een verstandelijke beperking.

Bij curatele worden alle beslissingen over welzijn, zorg en financiën door een curator genomen. Wanneer je onder curatele staat ben je voor de wet handelingsonbekwaam. Je kunt dan zelf geen zakelijke beslissingen meer nemen zonder toestemming van de curator.

Curatele vraag je aan bij de kantonrechter van de rechtbank waar de zorgvrager woont voor wie de curatele wordt aangevraagd. Er is geen advocaat nodig.

Informatie en formulieren over curatele via de Rijksoverheid

Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst

Iedereen die medische zorg heeft, krijgt een geneeskundige behandelingsovereenkomst met de zorgverlener.

Kan de zorgvrager niet (langer) zelf beslissen, dan kunnen de volgende personen vertegenwoordiger zijn volgens de Wet op geneeskundige behandelingsovereenkomst (Wgbo). :

• curator of mentor
• de schriftelijk gemachtigde
• de echtgenoot of partner
• een ouder, kind, broer of zus

Deze opsomming is in volgorde. Dus eerst moet de arts kijken of er een mentor of curator is. Is deze er niet? Dan kijkt hij of er een schriftelijke gemachtigde is.