Evalueren en monitoren

Wat bereik je in het leven van de mantelzorgers in jouw gemeente? In hoeverre worden de gestelde doelen behaald, wat leren we van onze acties en waar moeten we in de toekomst meer of minder op sturen? Monitoring en evaluatie biedt antwoord op deze vragen.  Dit is belangrijk voor jou als beleidsmedewerker, maar ook voor uitvoeringsorganisaties, netwerkpartners en de gemeenteraad.

Beleidshulp Mantelzorg Download

Bijsturen door monitoring en evaluatie

Er zijn verschillende redenen om de doelen rond mantelzorgondersteuning te monitoren. worden behaald. We noemen er drie: sturing en focus, verantwoording en legitimatie en lering en verbetering

Sturing en focus

Verzamelen van gegevens geeft informatie over de route die wordt afgelegd naar het gestelde doel. Lig je nog op de juiste weg of verdient een inzet minder of juist meer focus?

Deze gegevens bieden handvatten om als beleidsmedewerker bij te sturen. Bijvoorbeeld wanneer cijfers weergeven dat overbelasting onder mantelzorgers toeneemt of dat de ondersteuningssituatie in het ene dorp sterk verschilt van een ander dorp.

Bij sturing en focus gaat het vooral om kwantitatieve gegevens.  Thema’s die o.a. daarop aansluiten zijn:

• Bijvoorbeeld: hoeveel mantelzorgers worden er bereikt met de acties die zijn uitgezet? Welke mantelzorgers bereiken we nog niet?
• Gebruik van mantelzorgvoorzieningen. Bijvoorbeeld: hoeveel mensen nemen deel aan een lotgenotengroep voor mantelzorgers?

Het gewenste effect is echter niet direct zichtbaar in cijfers.  Effecten van een respijtvoorziening kunnen niet worden aangetoond met een opsomming van het aanbod, maar zijn gelaagd en complexer van aard. Gebruik cijfers daarom als sturingsinstrument voor  lange termijndoelen. Lees je meer over het creëren van respijteffect bij mantelzorgers.

Verantwoording en legitimatie

Bij verantwoording en legitimatie  gaat het erom dat er zichtbaar wordt gemaakt wat is er is gebeurd en wat er is bereikt met het mantelzorgbeleid en de uitvoeringsafspraken.

Maak zichtbaar welke gezamenlijke visie rond mantelzorg is vastgesteld en wie daarbij betrokken zijn. Daarnaast is het van belang dat vastgelegde afspraken om mantelzorgondersteuning te bevorderen worden gedeeld.  Het vastleggen van deze zaken helpt bij de verantwoording richting de gemeenteraad. Zij zijn  niet dagelijks bij het proces betrokken, maar zijn wel een wezenlijk onderdeel voor het realiseren van politieke legitimatie van beleid en uitvoeringsplannen.

Lering en verbetering

Datagegevens kunnen ook belangrijke signalen van ontwikkeling weergeven. De gegevens bieden dan vooral input om met elkaar in gesprek te gaan en tijd te nemen voor evaluatie en reflectie. Door aandacht te besteden aangeleerde lessen kan je  doorgronden waar verbetering nodig is. Het helpt om beleid en uitvoering van mantelzorgondersteuning scherper te stellen. Monitoren leent zich ook voor een creatief proces. Vraag bijvoorbeeld deelnemers zelf beeldmateriaal aan te leveren of interview mantelzorgers over hun ervaringen bij een lotgenotengroep.

Lees hoe de gemeente Neder-Betuwe een routekaart ontwikkelde om onafhankelijke cliëntondersteuning te monitoren.

Aanbevelingen

• Zie monitoren en evalueren als een doorlopend proces
• Kijk goed naar het doel van je data: wil je leren, sturen of verantwoorden?
• Maak gebruik van zowel kwantitatieve als kwalitatieve data
• Inventariseer wie met welke data en informatie geholpen is