Passende ondersteuning voor Indische en Molukse mantelzorgers door gemeenten

De gemeente is verantwoordelijk voor passende ondersteuning voor mantelzorgers. Dus ook voor Indische en Molukse mantelzorgers. Dit vraagt om oog voor de geschiedenis en specifieke vragen die leven binnen de Indische en Molukse gemeenschap.

Daarom duiken we eerst kort de geschiedenis in, om te zien hoe kolonialisme, oorlog en migratie doorwerkt in de huidige mantelzorg die Indische en Molukse mantelzorgers verlenen. Vervolgens kijken we naar specifieke acties die de gemeente kan ondernemen.

Een pijnlijke geschiedenis: kolonialisme, oorlog en migratie

Het koloniale verleden, de Japanse bezetting en de gebeurtenissen na het uitroepen van een onafhankelijk Indonesië hebben diepe trauma’s veroorzaakt binnen de Indische en Molukse gemeenschap. Trauma’s die doorwerken in de verschillende generaties. Lees meer over de geschiedenis

Download de wegwijzer Liefdevolle Plicht

Acties voor gemeenten

Wat kun je als gemeente doen om Indische en Molukse mantelzorgers beter te ondersteunen?

Ga op pad voor het winnen van vertrouwen

Wantrouwen tegen de Nederlandse overheid is vrij diepgeworteld. Het is belangrijk om hier oog voor te hebben en een goede relatie op te bouwen. Pas bij een goede relatie komt het vertrouwen en de openheid waardoor vragen gesteld worden.

Ga, juist als beleidsmedewerker, de wijk in. Stel vragen. Ben ook eerlijk als je niet zo veel over de geschiedenis weet of praat eerst met iemand die de gemeenschap kent, bijvoorbeeld een sleutelfiguur. Neem de verhalen en inzichten die je ophaalt mee en koppel goed en duidelijk terug wat je gaat doen. Maak duidelijk wat men van de gemeente kan verwachten. En vooral: doe het met elkaar. Huur niet een externe organisatie in, dan verlies je draagvlak.

‘Mijn vader zei: ‘Belandas (Nederlanders) zijn niet te vertrouwen. Mijn vader was KNIL-militair. Dat neem je over, daar ben je mee opgegroeid.’ – een mantelzorger

 Tip: werk samen met mensen die al een band met de Indische en Molukse mensen heeft opgebouwd.

Lees ook: interview met Wim Visser over mantelzorg, Moluks zijn en kunst

Werk domeinoverstijgend

Sluit aan bij de leefwereld en de daar levende vragen voor mantelzorgondersteuning en vertaal ze zelf naar de systeemwereld.

Realiseer daarom samenhang met andere beleidsterreinen zodat mantelzorgers vanuit meer invalshoeken ondersteund worden. Denk aan het woonbeleid (urgentieregeling mantelzorgers) of het parkeerbeleid (mantelzorgparkeer-vergunningen). Maar evengoed kan je denken aan tegenprestaties vanuit de Participatiewet.

Vrijwillige cliëntondersteuning door gespecialiseerde vrijwilligers

Goede ervaringen zijn opgedaan met gespecialiseerde vrijwilligers van de 2^e generatie. Wanneer zij ondersteuning leverden als vrijwillige cliëntondersteuning is een contextgebonden en cultuursensitieve aanpak geborgd. Vraag hierbij stichting Pelita of LSMO om ondersteuning.

Maak informatie toegankelijk

Lang niet iedereen is even vertrouwd met het zorgsysteem en de mogelijkheden en onmogelijkheden die er zijn. Geef informatie op een passende wijze, liefst in persoonlijk contact of door voorlichting te geven. Flyers worden misschien wel gelezen, maar niet altijd begrepen of naar gehandeld.

En vooral: herhaal. Benoem de mogelijkheden met enige regelmaat. Wanneer iemand niet geneigd is om zelf om hulp te vragen, kost het vaak tijd voordat doordringt dat het mag, kan en zelfs goed is om dit te doen. Bedenk hierbij dat mantelzorgers in het algemeen al vrij laat of niet om hulp vragen en dat bij de Indische en Molukse gemeenschap dat nog meer speelt.

Verwijs ook naar specifieke steun vanuit Stichting Pelita, Noom of de LSMO.

Toerusten van mantelzorgondersteuners

We weten dat mantelzorgers vaak laat hulp vragen en dat speelt nog wat meer binnen de Indische en Molukse gemeenschap. Dit vraagt tijd. Tijd voor de mantelzorgondersteuners om te leren over cultuursensitief en -specifiek werken en vooral ook tijd om te bouwen aan vertrouwensrelaties.

Zorg ervoor dat lokale organisaties de tijd, ruimte, middelen en ondersteuning krijgen om deze noodzakelijke overgang naar cultuursensitief werken te kunnen maken. De training Cultuursensitieve mantelzorg van MantelzorgNL kan hier bij helpen.

Een voorbeeld:

Een mantelzorg- of cliëntondersteuner mag vaak 3 gesprekken bij een cliënt zijn:

• de kennismaking, waarin de hulpvraag in beeld gebracht wordt,
• de voorbereiding op het keukentafelgesprek
• het keukentafelgesprek zelf

Bij een Indische of Molukse mantelzorger is een kennismakingsgesprek ook echt alleen om kennis te maken. Als dat gesprek goed is gegaan, kan in een volgend gesprek de hulpvraag achterhaald worden. Na de voorbereiding op en het keukentafelgesprek zelf, zijn één of twee nazorg gesprekken nodig. Dit geeft aan dat er voldoende tijd beschikbaar gesteld moet worden om de ondersteuning op maat te kunnen verzorgen.

Ga naar de homepage Liefdevolle Plicht